"Ás catro da mañá, nunca se sabe se é demasiado tarde, ou demasiado cedo". Woody Allen







viernes, 27 de enero de 2012

Eu non estiven alí...


Un ano máis xurde entre a friaxe do calendario invernal un novo 27 de xaneiro. Un 27 que ate hai pouco máis de medio século era só a véspera do 28, como moito un modesto Santo Tomé de Aquino no calendario santoral católico ou simplemente, o vixesimoséptimo día do ano no calendario gregoriano. Mais todo iso mudou de xeito brutal e para sempre un 27 de xaneiro de 1945. Ese día, unidades da División número 100 do Exército Roxo, baixo o mando do xeneral Krasávina, entraron en Auschwitz-Birkenau e liberaron aos 2.819 prisioneiros que despois de 5 anos de masacre ficaban con vida. 2.819 testemuñas da infamia, 2.819 testemuñas do horror inexplicábel que asolou o corazón da vella e culta Europa, a nosa Europa, e que converteu para sempre a un vello e frío cuartel do Exército polaco no monumento funerario perenne de máis de millón e medio de seres humanos que desde aqueles días fican soterrados para sempre e como única tumba, no ceo. Tamén no noso ceo. No aire que serviulles como cadaleito despois de que o delirio xenocida os transformase nas cámaras de gas e nos fornos crematorios en parte do aire que agora e por sempre respiramos e respiraremos.
Igual que ese aire incoloro pero gris, acompañará por sempre a vida na Terra, a lembranza, o non esquecemento, a loita contra o devastador ruído do tempo que todo cala e silencia, ese aire, testemuño vital da morte, debe lembrarnos sempre, con cada bocanada que recollemos e expulsamos, que millóns de persoas morreron, foron asasinadas de xeito planificado e industrial durante esa longa noite de pedra que sacudiu as entrañas das Europas na metade do século pasado.
A pesar da distancia na terra e nos tempos. A pesar dos anos trascorridos, a pesar da lonxanía aparente da xeografía da barbarie nazi e da nosa terra finisterraica galega, hai centos de galegas e galegos que xa non están aquí mais que foron e serán por sempre irmáns de sangue dos millóns de xudeus asasinados.
Xosé Fernández Vázquez, o comandante Soutomaior, quen na súa fuxida do fascismo vitorioso en España, padeceu a prisión e a tortura en Auschwitz-Birkenau.
Marceliño Pardal Pouso, o derradeiro supervivente galego, deportado no campo de Mauthausen, e quen faleceu o 19 de abril de 2009.
As irmás Touza, Xulia, Lola e Amparo de Ribadavia que arriscaron a súa vida no máis fermoso xesto de salvar as de centos de xudeus e refuxiados que fuxindo da Europa ocupada e en guerra chegaban a través da rede humanitaria de salvamento que outro galego exemplar, o doutor vigués Eduardo Martínez Alonso, teceu desde os Pirineos ate a fronteira portuguesa e logo desde alí á liberdade e á vida.
E coma pequena homenaxe permitídeme mencionar só a catro galegos, catro. En representación dos centos mortos nos campos de exterminio nazis. O vigués Agustín Cameselle Fernández, morto no campo de Gusen. O ourensán Manuel Soutullo Iglesias, morto en Mauthausen. O lucense de Viveiro, Manuel Lamelas, morto en Mauthausen. O coruñés Xosé Albedro Vilaverde, morto en Mauthausen.
O ano 2005 Nacións Unidas con moitas décadas de retraso decidiu que desde aquela, todos os 27 de xaneiro serían enmarcados baixo o lema de "Recordemos hoxe e por sempre", na memoria pedagóxica para as xeneracións presentes e futuras do que nunca deberán esquecer. Porque nunca debe volver a suceder. Nunca debeu de suceder.
Eu non estiven alí. Ti, caro lector, tampouco. Mais non debemos ser cómplices por esquecemento ou omisión dun crime brutal que nunca con certeza conseguiremos entender na súa enorme dimensión. Eu non estiven alí. Mais precisamente por iso, eu non esquecerei xamais.

lunes, 23 de enero de 2012

BNG, el público se va...




Por Suso de Toro

El País, 10.05.2009

.
La gente lee las revistas del corazón (¡llamarle así al pendoneo fino o cutre!) para enterarse de las miserias ajenas, la prensa económica para hacer más dinero, los periódicos deportivos por los goles (¡seis!) y la prensa diaria generalista no para leer sobre generales, sino sobre política. A quienes la leemos también nos interesa el Euríbor, queremos saber por qué diantres (observen cómo se puede utilizar una palabra sin saber lo que significa) aún no le han dado la patada al presidente del Banco Central Europeo, Trichet (la única explicación es que Europa no existe, echó el cierre hace tiempo y se quedó ese señor ahí). También nos interesa la gripe aviar, que ahora es porcina, pero antes fue vacuna, y si hay o no vacunas para la aviar y la porcina. También conocer los ignotos manejos del PP de Madrid y Valencia, que recuerda a Nuestro hombre en La Habana, la novela de Graham Greene que trataba de un sastre que era espía. Aunque en la novela de Greene el protagonista era honrado. Nos interesa eso y más pero, sobre todo, la política. Aunque hoy no es decoroso decirlo, nos interesa la política.


Es una verdadera lástima que en eso de la política no entren de una forma más clara cosas como lo que está ocurriendo con el sector lechero gallego, que representa un 40% del de todo el Estado, es decir, que es la leche. Tiene una dimensión e importancia tal que deberíamos estar todos gritando por la calle en vez de en los campos de fútbol. Sí tiene importancia y es política también lo de la nueva Xunta, un sainete lleno de golpes de humor. Las andanzas de los conselleiros que firman esto o aquello, legal o ilegal, que entran y salen de una empresa a una consellería y viceversa (¿o era de una consellería a una empresa y viceversa?), de los conselleiros importados de algún lugar glamouroso, de los que ni saben gallego ni tienen idea del país pero nos van a sacar de la lama y la bosta, de la leche y más del atraso y de nuestra incultura secular. La tripulación de una nave escacharrante fletada por Núñez Feijóo que arrancó con tronío y promete gracias sin cuento.También llamamos política a ver como se divierten los partidos ahora en la oposición. El congreso del PSdeG tuvo poco jugo, como debatir no debatieron nada, llenaron el vacío dejado por Touriño y pusieron en su lugar a Pachi (con ch, no con tx, que ya lo estoy viendo venir) Vázquez. Reconozcamos que no es poco, un partido necesita que alguien parta y reparta, y además lo hicieron en un plis-plas, algunas cosas en caliente duelen menos. Eso sí, dejaron en el aire una promesa de galleguidad y hay que imaginar que cuando se pongan a pensar quienes son y lo que quieren desarrollarán la idea y andarán algo por ese camino. También le llamamos política a lo que hace ahora el BNG, unos van y otros vienen, yo no pacto, que eres tú el que quiere pactar, pacto pero con xeito no como tú, que pactas a lo loco. Desde luego eso también entra en la política pero, francamente, ¿a quién le importa? Ellos aparte. Hay un importante sector social dispuesto a apoyar a un partido político propio y que lo lleva haciendo a pesar de los esfuerzos del BNG por desanimarlo. Gente que insiste en dar su apoyo a esa organización porque es la que hay, y lo hace a ciegas y a sordas, sin saber realmente lo que el BNG piensa (en realidad, sí lo sabe y a pesar de ello lo vota) de Europa, de la autonomía, de España, del mundo... A pesar de todo, hay gente que sin ser del BNG, incluso sintiéndose bastante o muy lejos, les da su voto y confianza; es un fenómeno asombroso y casi único y que dice mucho a favor de nuestra sociedad. Pero es evidente para cualquier observador, y aun despistado, que tanta fe no es eterna y esos apoyos se encogen de modo alarmante.



No sabemos lo que va a pasar en las europeas pero parece que, visto lo que acaban de hacer con un eurodiputado, tampoco les va a importar.Mientras tanto, discuten entre sí fracciones de nombre cambiante que vienen siendo los de toda la vida, pero que ahora se mezclaron de otro modo, excepto la UPG, que los vuelve locos a todos, aunque ahora también se llama de otro modo. En fin, pactarán finalmente unos con otros o con aquéllos y seguirán igual. Lo que no se sabe bien es lo que pactan (¿o también lo sabemos?). Cuando el público se aburre de ver la misma película acaba por abandonar la sala, aunque hay actores tan enfrascados en la comedia, que no drama, que no se enteran y siguen con su papel.

domingo, 22 de enero de 2012

27 de xaneiro: Día Internacional de Recordo das Vítimas do Holocausto...


27 de Xaneiro: "Día Internacional de Recordo das Vítimas do Holocausto"
Resolución 60/7 de Nacións Unidas
***
"Sei que a miña voz se perde no devastador ruído do tempo, agardo que as xeneracións vindeiras non nos esquezan" Violeta Friedman
***
Lembrar hoxe e por sempre
***
Asociación Galega de Amizade con Israel

viernes, 6 de enero de 2012

Noites de Moscú...


Grazas a Oscar Galansky polo video

Viaxe polo tempo de Hanuká en Israel...

A base do "socialismo sueco"...

Por Lluis Pérez

http://www.socialdemocracia.org/backup/content/view/1160/2/


Moito tense falado sobre o modelo do "socialismo sueco" nas contornas socialdemócratas de media Europa. Para os que non nos volvemos "terceiravia" o modelo sueco sedúcenos e móstranos que hai un xeito diferente de facer as cousas, que un modelo social e económico fortemente igualitario, universalista e redistributivo non ten por que estar en conflito co desenvolvemento dunha economía competitiva, libre e eficiente, nin tampouco ten por que estar sometido a constantes derrotas electorais. Por suposto, nesta admiración polo modelo da socialdemocracia sueca hai niveis. Hainos que simplemente din "o que funciona en Suecia gústanos, logo debemos copialo e aplicalo á nosa sociedade". E estamos, noutro extremo, os que temos en conta que cada sociedade é un mundo aparte e que Suecia, por razóns culturais, demográficas, históricas e sociais é moi distinta de, por exemplo, Catalunya. E que, por tanto, o que hai que facer non é tanto copiar literalmente o modelo sueco como fixarnos nas condicións que o fixeron posíbel e tratar de reproducilas, mediante a acción política, nas nosas respectivas sociedades. De entre todas estas condicións de posibilidade do socialismo sueco, froito do traballo prudente e perseverante da súa socialdemocracia, hai unha que frecuentemente pasamos por alto: a base social deste peculiar modelo socialista. A socialdemocracia sueca, ao contrario que outras socialdemocracias europeas, nunca deixou de ser un partido da clase traballadora sueca. Non só non o deixou de ser nunca na súa base electoral, senón que nin sequera deixouno de ser no seu espírito e na súa práctica. Na socialdemocracia sueca, por exemplo, considérase que os dirixentes de partido deben utilizar (tanto eles como as súas familias) os servizos públicos de sanidade e ensino, que son os mesmos que utiliza a clase traballadora. Menos anecdóticamente, a socialdemocracia sueca fuxiu desde sempre da superstición de considerar que os asalariados eran un sector pouco importante e que a súa acción e interese políticos debían desprazarse cara ao centro social, cara ás clases medias, concentrándose nelas e deixando á clase traballadora e ás súas preocupacións nun segundo plano. A prioridade que a socialdemocracia sueca ven dando á mellora do nivel de vida das clases traballadoras e á defensa da súa autonomía material foi unha constante na práctica e o discurso deste partido. Pero doutra banda, a socialdemocracia sueca nunca incorreu tampouco no erro, tan propio dos partidos á esquerda da socialdemocracia (especialmente dos partidos comunistas), de considerar que as preocupacións das clases medias non debían ter máis que un lugar secundario, se algún, na axenda política da esquerda, e que do que se trataba era unicamente ocuparse dos que estaban peor. Unha visión en boa medida herdada das correntes máis irrealistas (Kautsky, Bebel) da socialdemocracia anterior á Grande Guerra, que aseguraban ver no proletariado ao único elemento progresista da sociedade e ao resto de clases (desde as burguesias até os labregos) como unha masa reaccionaria compacta; pero tamén da concepción bolxevique, que vía no campesinado pobre ao aliado natural do proletariado. Unha idea que, en efecto, tiña sentido para a Rusia de 1917, pero que carecía de fundamento xa na Suecia deses mesmos anos e que hoxe en día (e desde hai anos) é inaplicábel no mundo desenvolvido. En lugar de todas estas visións sobre a política de alianzas entre clases, a socialdemocracia sueca optou, desde o mesmo momento en que chegou ao poder, por tecer unha alianza fundamental entre as clases medias e a clase traballadora que se plasmaba nun obxectivo que interesaba a ambas: conseguir, desenvolver e manter un Estado de Benestar de alta calidade. As políticas universalistas e progresivas dos socialistas suecos, incluíndo a forte presión fiscal, configuraron un modelo social que beneficiaba tanto ás clases medias como á clase traballadora. Mediante esta práctica política, a socialdemocracia sueca puido contar co apoio fiel destes dous sectores sociais que constitúen a ampla maioría da sociedade sueca e, con iso, permanecer de maneira estábel e continuada no poder (a socialdemocracia sueca gobernou o seu país durante 65 dos últimos 80 anos), grazas ao cal, á súa vez, puido profundar no desenvolvemento do devandito modelo universalista, progresivo e igualitario. En Suecia estableceuse, por así dicilo, un círculo virtuoso: canto máis tempo gobernaban os socialdemócratas, tanto máis igualitaria e próspera era a sociedade sueca, tanto máis se beneficiaban diso as clases medias e traballadoras, e tanto máis fieis permanecían estas a os socialdemócratas, o cal permitía que estes permanecesen no poder durante longos períodos, e así sucesivamente. Isto é, por suposto, un relato simplificado de como foron as cousas en Suecia. Neste país, como en calquera outro, os ciclos electorais dependen non só de factores estruturais estábeis senón tamén de fenómenos máis ben conxunturais (como, por exemplo, o carisma dos candidatos). Pero, a pesar de todo, é un feito incontestábel que o modelo social sueco é o produto da longa permanencia dos socialdemócratas no poder e que esta, á súa vez, é consecuencia da captación e fidelización dunha base electoral maioritaria composta basicamente polas clases medias e traballadoras. Aquí é cando o comentarista liberal lémbranos que, recentemente, os socialdemócratas suecos perderon o poder en favor do centro-dereita, e afirma que isto viría demostrar o esgotamento deste modelo de acción política. En realidade, miradas as cousas máis de preto, hai motivos para dubidalo, como nos mostra Vicenç Navarro nun magnífico artigo: as dereitas suecas triunfaron nunhas eleccións onde o seu discurso tradicional de baixar os impostos e desmantelar certas prestacións sociais foi substituido por un discurso comprometido coa firme defensa do Estado de Benestar e onde as rebaixas fiscais apenas aparecían. É dicir, que en Suecia pasou xustamente o contrario do que pasa en boa parte de Europa: se aquí a esquerda, para gañar eleccións, debe apropiarse de boa parte do discurso económico e social da dereita, alí as dereitas só poden triunfar ao prezo de imitar en boa medida o compromiso que os socialdemócratas mostran coa defensa dun Estado de Benestar forte e igualitario. Iso por unha banda. Por outro, cabe sinalar que os socialdemócratas suecos abandonaron boa parte das prácticas que facían que a clase traballadora os percibise como "o seu" partido. Antes dicía que é costume entre os dirixentes da socialdemocracia sueca usar os servizos públicos de sanidade e educación, por ser os mesmos que utiliza a clase obreira. Agora debo engadir que é un costume que estase a perder: como nos lembra Vicenç Navarro no artigo antes mencionado, Göhran Persson, quen foi Primeiro Ministro socialdemócrata de Suecia, recorreu ao único hospital privado de Estocolmo ao necesitar unha intervención cirúrxica, feito que suscitou unha ampla polémica entre as bases socialdemócratas e evidenciou que en boa parte da clase traballadora percíbese un distanciamento entre os dirixentes socialdemócratas e a súa base social máis fiel. De novo menos anecdóticamente, hai que lembrar que o elevado índice de desemprego en Suecia (un 4%, moi baixo para os estándares europeos pero moi alto para os suecos) foi despachado por Persson como unha cuestión pouco relevante durante a campaña electoral, feito que foi aproveitado pola dereita que, apropiándose da retórica socialdemócrata (de novo, que diferenza entre Suecia e o resto de Europa!), autocalificaronse de "partido dos traballadores" e centraron o seu discurso na loita contra o paro, feito que lles reportou o apoio minoritario pero electoralmente decisivo dunha parte da clase traballadora sueca. Así, parece ser que en Suecia, aínda que os socialdemócratas perdan, gaña sempre a socialdemocracia. Gaña o seu discurso, as súas ideas, os seus valores e até a súa retórica. Un partido que queira chegar ao poder, en Suecia, debe "disfrazarse" de socialdemócrata. E iso porque os socialdemócratas suecos aseguráronse unha permanencia no poder a base, non de renunciar aos seus propios valores, senón de mostrar os beneficios que a aplicación destes á tarefa do goberno podía ter tanto para as clases traballadoras como para o resto da sociedade sueca. En lugar de renunciar, estendíase o discurso socialista das clases traballadoras ao resto da sociedade, incorporando no sostemento electoral dun modelo pragmático de socialismo reformista e profundamente democrático que beneficiaba a todos. Así pois, quizáis é hora para os socialdemócratas europeos, de deixar os esforzos por "modernizarse" no peor sentido blairiano da palabra (é dicir, renunciar aos seus propios valores) e comezar a pensar que clase de políticas sociais poden unir á sociedade no apoio á socialdemocracia.

Nostalxia dunha derrota...

lunes, 2 de enero de 2012

Neno sentado nas vías...


Un grande entre os grandes: Steve McCurry. Aínda que é coñecido mundialmente polo retrato da refuxiada afgá para a capa da revista National Geographic, ten moitas fotografías máis -non tan famosas- que rozan a excelencia. Que dicir do neno sentado nas vías do tren que conducen a Auschwitz...